Przemysł budowlany jest obecnie odpowiedzialny za ogromną część zużycia zasobów oraz konsumpcji energetycznej. Odpowiedzią na te wyzwania środowiskowe i ekonomiczne może być budownictwo cyrkularne, oparte na gospodarce o obiegu zamkniętym (GOZ). Jest to sposób zarządzania zasobami dążący do minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko.

Na czym właściwie polega budownictwo cyrkularne?

Jest to sposób projektowania budynków w taki sposób, aby ich komponenty mogły być wykorzystywane ponownie. Ważną kwestią jest także bezpieczna utylizacja elementów biologicznych. Zaplanowanie i budowa obiektu w 100% cyrkularnego jest obecnie praktycznie niemożliwa, jednak sama idea zakłada możliwie największe ograniczenie wykorzystywania materiałów, zwłaszcza tych nieodnawialnych. Celem jest również zmniejszenie degradacji i zanieczyszczenia środowiska.

Przykłady ponownego wykorzystania materiałów:

• Gruz po zburzonych budynkach — w drugim życiu może posłużyć jako fundamenty pod nowy obiekt lub materiał na chodnik.
  
  
• Drewno — będące wcześniej częścią konstrukcji może być wykorzystane jako surowiec przy tworzeniu mebli lub jako wtórne źródło energii.
  
  
• Stal — w procesie recyklingu nie traci swoich właściwości mechanicznych i jest szeroko wykorzystywana ponownie w zbrojeniu oraz konstrukcjach metalowych.
  
  
• Izolacje z włókien naturalnych i celulozowych — powstają z materiałów biodegradowalnych, pochodzących z recyklingu.

W budownictwie cyrkularnym coraz popularniejszy jest udział nowych technologii zorientowanych na zrównoważony rozwój i umożliwiających zamknięcie obiegu. Najciekawsze przykłady to:

• Technologia Cool Roofs — specjalne materiały dachowe odbijające promienie słoneczne.
  
  
• IoT (Internet of Things) — inteligentne systemy monitorowania zużycia energii, wody oraz stanu materiałów; ułatwiają kontrolę i optymalizację efektywności budynku.
  
  
• Windy z napędem regeneracyjnym — inteligentne windy, które przekazują do budynku energię zebraną w trakcie jazdy.
  
  
• Samonaprawialny beton — zawiera mikroorganizmy wypełniające pęknięcia węglanem wapnia.

Kluczowe jest również wykorzystywanie elementów prefabrykowanych i modułowych, ponieważ ułatwia to późniejszy demontaż i ich ponowne wykorzystanie.

Budownictwo cyrkularne przynosi szerokie korzyści ekologiczne, ekonomiczne oraz społeczne, takie jak:

• Zwiększenie efektywności budowy i eksploatacji — demontaż, ponowne wykorzystywanie elementów, oraz technologie takie jak BIM i IoT umożliwiają przyśpieszenie budowy i redukcję kosztów.
  
  
• Długofalowe oszczędności finansowe — niższe koszty użytkowania obiektów dzięki mniejszemu zużyciu energii i wody oraz łatwiejszemu serwisowaniu budynków.
  
  
• Ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko — mniejsze zużycie surowców, minimalizacja ilości odpadów trafiających na wysypiska i redukcja emisji CO2.
  
  
• Lepsza jakość środowiska wewnętrznego — nowoczesne technologie pozwalają na poprawę komfortu życia i zdrowia mieszkańców dzięki czystszemu powietrzu i skutecznej izolacji termicznej.