Dlaczego warto stosować OZE?

Zalety oraz korzyści związane ze stosowaniem odnawialnych źródeł energii są popularyzowane wśród inwestorów ze względu na ochronę środowiska. Rozwiązania związane z gamą budownictwa bezpośrednio przyczyniają się do zmniejszenia kosztów eksploatacji inwestycji, jak również poprawiają jakość życia. Temat Smogu w Polsce zawsze jest podejmowany przed oraz w trakcie zimy. Dopiero w ostatnich latach ten problem został publicznie unaoczniony dla przeciętnego człowieka. Pyły szkodliwe dla ludzkiego zdrowia przenikają do układu krwionośnego oraz oddechowego. Wzrost ludzkiej świadomości dotyczącej smogu oraz zachorowań przyczynia się do walki np. z przestarzałymi kotłami na paliwo stałe lub opałem złej jakości. Najskuteczniejszym sposobem na pozbycie się smogu jest zastąpienie starych kotłów poprzez odnawialne źródła energii. Złoża minerałów kiedyś się wyczerpią, zapewne jeszcze nie za naszych czasów, ale ten moment się zbliża. Jednakże już teraz powinniśmy dbać o właściwą edukację kolejnych pokoleń. Energia odnawialna jest stosunkowo młodym tematem. Ogromny kapitał, który stoi za rozwojem technologicznym, sprawia iż energia odnawialna staje się coraz bardziej opłacalna. Dodatkowo instytucje publiczne stwarzają nam możliwość skorzystania z dotacji, która ma ułatwić każdemu modernizację starej technologii. Dzięki dotacjom energia odnawialna przestaje być dostępna wyłącznie dla bogaczy. Rosnący zysk z odnawialnych źródeł energii równa się zwiększeniu popularyzacji nowoczesnych rozwiązań.

Jakie OZE można wykorzystać w indywidualnych instalacjach?

Najbardziej rozpoznawalnymi instalacjami są te, które są montowane na dachach, czyli panele fotowoltaiczne wraz z kolektorami słonecznymi. Panele fotowoltaiczne odpowiadają za zamianę energii słonecznej w energię elektryczną, którą można zasilić każde urządzenie w naszym domu. Kolektory słoneczne wykorzystują natomiast energię słoneczną do podgrzania wody użytkowej. Oczywiste jest, iż oba te rozwiązania sprawdzają się w najbardziej nasłonecznionych regionach świata. Jednakże nasz region wciąż jest wart zainteresowania pod kątem tych rozwiązań. Pompy ciepła są urządzeniami, które zyskują ogromną popularność w naszym regionie dzięki sprzyjającym warunkom atmosferycznym. Pompa ciepła w zależności od rodzaju pobiera ciepło z:

• wody,
• gruntu,
• powietrza.

Pompa ciepła nie tylko grzeje zimą, ale również chłodzi latem. Również niektóre kotły są zaliczane do instalacji związanych z energią odnawialną. Kocioł większości z nas nie kojarzy się z energią odnawialną, ale część zasilana jest dzięki biomasie. Najczęściej spalaną biomasą w domostwach jest drewno opałowe lub tak zwany pelet, który jest produkowany z trocin. Ogromną zaletą biomasy jest bardzo niska zawartość siarki oraz innych substancji, które zanieczyszczają środowisko naturalne. W procesie spalania wytwarza się tyle dwutlenku węgla, ile zdoła wchłonąć w trakcie wzrostu. Na szary końcu popularności znajdują się elektrownie wiatrowe. Inwestorzy indywidualni nie wykazują większego zainteresowania energią z wiatru ze względu na wysokie koszty instalacji oraz trudną do oszacowana ilość potencjalnego zysku. Niestety w zakresie elektrowni wiatrowych jak dotąd nie zostały przewidziane dotacje. 

Czy warto mieć panele fotowoltaiczne?

Instalacja fotowoltaiczna w naszym domostwie daje możliwość posiadania prądu za darmo. Inwestycja, która zwróci nam się jako wciąż drożejący prąd, bywa dość kusząca. Zniechęcić może jedynie wysoki koszt instalacji fotowoltaicznej, ale to po części ma nam pomóc znieść dotacja. Biorąc pod uwagę polskie warunki atmosferyczne, na 1 kWp paneli fotowoltaicznych przypada w okolicach 1000 kWh energii elektrycznej wyprodukowanej w ciągu roku kalendarzowego. Muszą być skierowane w stronę południa pod optymalnym kątem 30^o-60^o. Problemem jest również to, iż nie zawsze można wykorzystać całą energię w chwili jej produkcji przez panele fotowoltaiczne. Zazwyczaj użytkownik, którego instalacja nie została przewymiarowana, będzie w stanie wykorzystać ok. 30% wytwarzanej energii. Możemy się spodziewać wykorzystania ok. 300 kWh darmowej energii rocznie. Opłacalność inwestycji znacznie wzrasta, jeśli jesteśmy w stanie wykorzystać większą ilość energii elektrycznej, która jest generowana przez ogniwa fotowoltaiczne. Zwiększenie opłacalności jest możliwe poprzez akumulatory, lecz ich cena oraz słaba trwałość odstrasza inwestorów. Popularnym rozwiązaniem jest podłączenie się do ogólnej sieci energetycznej oraz dzielenie się energią elektryczną z innymi użytkownikami. Prawo stworzyło możliwość dla mikroinstalacji o mocy do 40 kW sprzedawania energii elektrycznej do sieci energetycznej na określonych zasadach. W 2016 roku został wprowadzony system rozliczania, który wskazuje, iż przez 15 lat od podpisania umowy za każdą kWh wprowadzoną do sieci prosument otrzyma od przedsiębiorstwa za darmo 0,8 kWh. Niekorzystny przelicznik dla prosumenta wynika z kosztów przedsiębiorstw energetycznych związanych z dystrybucją i magazynowanie energii elektrycznej. Rozliczenie następuje w cyklu rocznym przed dniem odczytu rozliczeniowego licznika. Jeśli mamy porządne nadwyżki latem, to zwróci nam się to w trakcie zimy po rozliczeniu.

Kiedy warto pomyśleć o pompie ciepła?

Pompa ciepła przede wszystkim nie wytwarza w trakcie pracy spalin oraz dostarcza energię, którą wytwarza otoczenie. Pompy ciepła są urządzenia bezobsługowymi, co oznacza, iż każdy z nas sobie z nimi poradzi. Istotną wadą pompy ciepła jest ich cena, jednakże zakup jest inwestycją, która z czasem się zwróci. Koszt ogrzewania pompą ciepła jest znacznie niższy, aniżeli innymi urządzeniami. Najszybciej nastąpi to, jeśli alternatywą ma być kocioł na olej opałowy lub gaz płynny. W przypadku kotła na gaz ziemny pompa ciepła nie wypada już tak atrakcyjnie, ale wciąż jest na pierwszy miejscu. Ogromną różnicą pomiędzy tymi urządzeniami jest na pewno wygoda użytkowania oraz walory ekologiczne. Sytuacja ulega ogromne zmianie, gdy w grę wchodzi dotacja w ramach walki ze smogiem na terenie Polski. Możliwość skorzystania z dotacji znacznie uatrakcyjnia inwestycje związane z pompami ciepła.

Jaką pompę ciepła wybrać?

Aby wykorzystać ciepło zawarte w gruncie, potrzebna będzie instalacja, która nazywana jest gruntowym wymiennikiem ciepła. Pod ziemią rozkłada się rury, które wypełnione są roztworem glikolu. Wymiennik poziomy zajmuje dość sporą powierzchnię, a to oznacza, iż nie każdy będzie sobie mógł na niego pozwolić. W przypadku wymiennika poziomego układa się rury na głębokości 1,5 m - 2 m ze względu na koszty. Z uwagi na większą skuteczność instalatorzy polecają wymienniki pionowe, które są robione poprzez odwierty. To rozwiązanie jest o wiele lepsze, ale również i kosztowniejsze od poprzedniego. Tańszą opcją od gruntowej pompy ciepłą jest ta, która pobiera energię z powietrza. Instalowana jest na zewnątrz domu oraz wytwarza moc nominalną maksymalnie na poziomie 10 kW. Ogrzewa się nimi pomieszczenia o powierzchni do 150 m². Jednakże przez nasz klimat ogrzewanie przy pomocy pompy powietrza bywa nawet dwa razy droższe, aniżeli pompą gruntową. Powietrzna pompa będzie dobrym rozwiązaniem w chwili, gdy nie można zainstalować na działce gruntowego wymiennika ciepła.

Jak dobrać moc pompy ciepła?

Zapotrzebowanie budynku na ciepło powinno być bezwzględnym wyznacznikiem doboru mocy pompy ciepła. Moc ustalana jest w zgodzie z wyznaczoną normą PN-EN 12831, którą wykorzystuje się do obliczania projektowego obciążenia cieplnego. Projektowe obciążenie cieplne jest obliczane w oparciu o możliwość wystąpienia warunków ekstremalnych, które mogą wystąpić w danym regionie. W praktyce w sezonie raczej nie spotkamy się z takimi warunkami, aczkolwiek trzeba się liczyć z potencjalnym niebezpieczeństwem. Przewymiarowana pompa ciepła działa nieekonomicznie oraz narażona jest na częstsze awarie. Jest to powód, przez który pompa ciepła posiada "czystej" energii. Kolektory słoneczne pomiędzy wiosną a jesienią powinny dostarczać ok. 70% całego zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową.

Kolektory czy pompa ciepła do c.w.u.?

Energia słoneczna jak najbardziej jest darmowa, jednakże eksploatacja instalacji solarnej może nas już trochę kosztować. W przypadku pompy ciepła musimy się liczyć z wydatkiem na funkcjonowanie całego napędu, który w skali rocznie i tak wyjdzie nas taniej, aniżeli inne rozwiązania w tym zakresie. Również raz na 5 lat trzeba wymienić płyn w instalacji, co łączy się z kosztem ok. 300 zł. Jeśli chcemy, aby obowiązywała gwarancja na naszą instalację, to również należy dokonywać okresowych przeglądów, zazwyczaj co rok. Instalacja solarna w naszym klimacie zapewnia maksymalnie 70% całkowitego zapotrzebowania rocznego. Pozostałe zapotrzebowanie dostarczane jest przez inne urządzenie. To sprawia, iż kolektory słoneczne tracą na popularności na rzecz powietrznej pompy ciepła. Powietrzna pompa ciepła wykorzystuje energię słoneczną akumulowaną w powietrzu. To zastosowanie sprawia, iż powietrzna pompa ciepła może bezproblemowo funkcjonować również w trakcie nocy. Powietrzna pompa ciepła jest również o wiele prostsza w instalacji oraz nie trzeba się martwić nadwyżką ciepła w przypadku braku jego odbioru. Pompa ciepła zasilana jest energią elektryczną, ale pobiera jej bardzo mało. Pompa ciepła ostatecznie da nam podobne oszczędności jak w przypadku kolektorów słonecznych. Pompa ciepła jest bardzo dobrym pomysłem, jeśli inwestor nie jest w stanie zamontować kolektorów słonecznych na dachu.

Jak skorzystać z energii wiatru?

Korzystanie z energii wiatru umożliwiają przydomowe turbiny wiatrowe. Uzyskiwana moc dzięki wiatrowi może sięgać nawet 5000 W. Najmniejsze turbiny będą w stanie dostarczyć ok. 3 kWh energii na dobę. Wirniki muszą być wykonane z utwardzanego włókna szklanego lub węglowego. Średnica wynosi od 1 m do 4 m. Minimalna prędkość wiatru, która wystarczy do produkcji prądu to 2,5-3 m/s. Trzeba mieć świadomość, iż turbina nie zapewni inwestorowi stałego dostępu do prądu, może być jedynie wsparciem. Ich wadą jest, iż przy prędkości wiatru, który przekracza 100 km/h, mogą ulec zniszczeniu.

Popularność kotłów na biomasę

Zakup takiego urządzenia powinny rozważyć przede wszystkim te osoby, które nie mogą korzystać z gazu ziemnego. Alternatywą dla najpopularniejszych kotłów na węgiel kamienny w Polsce są kotły na pelety drzewne. Pelet zawiera znacznie mniej siarki oraz po spaleniu pozostaje o wiele mniej sadzy. W ten sposób ratujemy również środowiska, gdyż mamy do czynienia z korzystnym bilansem emisji dwutlenku węgla. Te aspekty przyczyniły się do tego, aby biomasa została uznana za paliwo odnawialne. Dom, w którym zostanie zastosowany na kocioł na biomasę, bez problemu spełni wymagania zawarte w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych dotyczących wartości EP. Kotły na pelety są wyposażone w podajniki, w których mieści się paliwo na kilka dni. Również automatyczna zapalarka znacznie ułatwia obsługę takiego kotła wraz z pneumatycznym podajnikiem transportującym, który może dostarczać pelet z większej odległości. Również usuwanie nagaru może odbywać się w sposób automatyczny. Automatyka sprawia, iż kotły na pelet są o wiele wygodniejsze od kotłów na węgiel kamienny oraz proekologiczne. Koszt ogrzewania peletem aktualnie jest nieco tańszy, aniżeli węglem dobrej jakości ze względu na jego rosnące ceny.

Jaki kocioł na drewno?

Drewno uznawane jest za biomasę, jednakże wszystkie kotły na paliwa stałe muszą być niskoemisyjne ze względu na wprowadzone prawo. Do wymagań prawnych bardzo szybko zostały zaadaptowane kotły na pelety, które są zautomatyzowane. Trudniejszy orzech do zgryzienia mieli konstruktorzy kotłów, które są obsługiwane ręcznie, jednakże niektórym udało się osiągnąć ustawowe wymogi w przypadku kotłów na drewno. Ogromną zaletą tych urządzeń jest niska cena ze względu na brak jakichkolwiek zautomatyzowanych mechanizmów. Nieprzetworzone drewno jest również tańsze, aniżeli pelet. Na pierwszy rzut oka nowoczesne kotły nie będą się zbytnio różnić od tradycyjnych kotłów nasypowych. W praktyce tych różnic jest bardzo dużo. Kotły na paliwa stałe ze spalaniem dolnym nazywane są zgazowującymi i najczęściej są stworzone do palenia drewnem. Wysoka temperatura w palenisku zapewnia "czyste" spalanie wraz z ceramicznymi okładzinami, które akumulują ciepło i chronią stalowe elementy.